30 năm kỷ niệm chuyện làm báo Diễn Đàn Praha
2.10.2020


BA MƯƠI NĂM ẤY DIỄN ĐÀN...


Cho tới trước ngày 15/8 vừa rồi - ngày N.N. liên lạc lại với tôi - trong kho tàng thơ ca của mình, tôi từng lưu trữ được đúng 3 câu liên quan tới việc chúng ta đang quan tâm.

Chả cứ tôi. Hẳn ai thích thơ thẩn cũng thế thôi. (Để chắc, tôi vừa hỏi lại cụ Gúc Gồ thấy 3 câu tôi nhớ quả là quen thuộc nhất).

Ba mươi năm giữa núi rừng
Danh ông Đề Thám vang lừng trời Nam.

Câu thơ nằm lòng tôi từ khi bé tí ti, còn chửa biết chữ cơ. Mê mẩn lật giở truyện tranh lịch sử, nghe người nhớn đọc một lần là thuộc. Thì giai thoại về cái thằng tôi nó vậy. Ai biết thực hư thế nào! Chuyện nhỏ. Sang câu thứ hai...

Rề rà, bạn đọc đoán ra ngay rồi chứ gì? Biết mà! Không gõ nữa; sẽ phải copy & paste cho lẹ, thì cũng từ nhà cụ Gúc Gồ cả thôi:

Ba mươi năm đời ta có Đảng
Hôm nay ôn lại quãng đường dài…

Còn câu thứ ba, đám teen bây giờ kêu là xạo và sến. Có nhẽ chúng đúng? Thây kệ đi. Chỉ cần biết là của thi bá Vũ Hoàng Chương, thành thử bất tử:

Ta đợi em từ ba mươi năm
Uổng hoa phong nhụy hoài trăng rằm.

Quá tam ba bận. Sai! Và đây là bận thứ tư, cho tới ngày 21/8 vừa qua khi xuất hiện "Lời giới thiệu" cuộc kỷ niệm này:

Ba mươi năm ấy Diễn Đàn
Praha - N., Hà, Nhàn... vẫn đây!

Canada, 28/8/2020
Đỗ Quyên

PS:
- Chuyện riêng giờ mới kể: Tờ báo tự phát và độc lập của nhóm sinh viên Việt ở thủ đô Praha (Tiệp Khắc cũ) chính là 1 trong 3 cái nôi cho bút danh mọn của người viết được sinh hạ.
Một đặc sắc chung: Cả 3 diễn đàn báo chí xuất thân hoặc gần gũi với thể chế xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam cùng ra đời trong thời gian một năm và mang tên giống nhau - "Diễn Đàn" (Praha - Tiệp), "Diễn Đàn Thông Tin" (München - Đức) và "Diễn Đàn" (Paris - Pháp), vào thời kỳ rung chuyển của đất nước, của người Việt ở châu Âu cũng như toàn cầu, sau trào lưu cải tổ ở Liên Xô & Đông Âu dẫn tới sự kiện thế kỷ là Bức tường Berlin sụp đổ 9/11/1989.
- Lê Thanh Nhàn, Trần Hồng Hà, N.N. là 3 "diễn đàn" chính trên Diễn Đàn Praha mà người viết may mắn nhận về nhiều ảnh hưởng xa gần từ họ tới tận hôm nay.


Ghi chú:
Đỗ Ngọc, từng là tổng biên tập báo Cánh Én, Đức, tờ báo có nhiều ảnh hưởng trong phong trào báo chí Đông Âu những năm 90. Anh từng là cộng tác viên đắc lực của Diễn Đàn.
- Thời Diễn Đàn: Làm báo Cánh Én, Đức.
- Hiện nay: sống và làm việc ở Canada.

Lời giới thiệu
Lê Thanh Nhàn, chủ bút đầu tiên
Nguyễn Minh, một trong những người khởi xướng Diễn Đàn
Trần Anh Chương, từng là cộng tác viên của Diễn Đàn
Đỗ Quý Toàn, một trong những thân hữu gần gũi của Diễn Đàn
Trần Ngọc Tuấn, từng tham gia Diễn Đàn